وظایف  مدیر آموزشی

هدف اصلی   مدیریت آموزشی تسهیل  وپیشبرد  امر آموزش  ویادگیری است که برای رسیدن  به این هدف  مدیران  آموزشی باید  وظایف  زیر را انجام دهند₍₁₎

الف -  وظایف عمومی

برنامه ریزی  عبارت است از تعیین  اهداف  وتدارک  فعالیتها ، امکانات  ووسایل  برای تحقق  اهداف لذا داشتن  طرح وبرنامه کار  هفتگی  ، ماهانه وسالانه از وظایف مهم یک مدیر موفق آموزشی است

سازماندهی  :  فرا گرد سازماندهی یعنی جریان نظم وترتیب دادن به کار وفعالیت ، تقسیم وتکلیف آن به افراد به منظور انجام دادن کار  وتحقق هدفهای معینی می باشد  . مدیر آموزشی  بدین  منظور  باید هماهنگی  های لازم  را بین افراد  وواحدهای مختلف بوجود آورد .

هدایت  ورهبری :  رهبری در مدیریت ، فراگرد اثر گذاری ونفوذ  در رفتاراعضای  سازمان برای  یاری وهدایت  آنها در ایفای وظایفشان است .لذا  یک مدیر  مدرسه  باید قبل ازهرچیز  یک رهبر  آموزشی باشد چرا که رهبر  آموزشی  با برقراری   ارتباط  متقابل  با کارکنان  انگیزه کار وفعالیت را در آنها بوجودمی آورد  وهمواره  مشکلات  وکشمکش های آنها را حل می نماید .

- یکی دیگر از وظایف  عمومی  مدیر آموزشی  برقراری   ارتباط مناسب   با افراد سازمان  است  که می بایست  ضمن  روشن  نمودن هدف  ومنظور  پیام پیامهارا بدون ابهام  ارسال نماید  وهمواره  قابلیت  پذیرش  ومیزان اثرگذاری آن  را از سوی مخاطبان   مورد بررسی  قرار دهد .

2- وظایف خاص

برنامه آموزشی وتدریس :  مهمترین  وظیفه مدیران  آموزشی هدایت جریان  آموزش ویادگیری به ویژه  تسهیل  جریان رشد  وپرورش دانش آموزان است مدیران مدارس اگر  برنامه هایشان  را باروشن  بینی  اجرا نمایند  وهدفهای  خود را بصورت  قابل فهم  وعملی طرح  نمایند می توانند  بازده آموزشی  مدارس را بهبود  بخشند لذا  تعریف دقیق هدفهای  کلی نظام آموزشی  بصورت  معنی دار ، تقسیم هدفهای  کلی به  هدفهای  فرعی ، تبدلی هدفها  به هدفهای  عملی در کلاس  به کمک معلمان  ، بالا بردن روحیه کارکنان و...  می تواند تغییرات چشمگیری را در بازده  کارمعلمان  و دانش آموزان ایجاد  کند علاوه  براین  مدیر آموزشی  می بایست  با ارزشیابی مستمر  تدریس وفعالیتهای  آموزشی مدرسه  میزان اثر بخشی  وکارایی معلمان ومیزان   تحقق  هدفهای  آموزشی را  مشخص  ودر زمانهای  معینی  از تغییر  وتجدید نظر  در برنامه  آموزشی  مدرسه استفاده کند .

... یکی دیگر از  وظایف  مدیران آموزشی توجه به امور دانش آموزان است مدیر مدرسه هم وظیفه  ارائه خدمات  اداری  وسرپرستی امور دانش آموزان را بعهده  دارد  وهم وظیفه شناسایی  توانایی ها ، علایق  ونیازها  وپرورش  آنها را عهده دار می باشد .

امور کارکنان :  مدیران آموزشی با بهره گیری از شایستگی های  فردی  و تخصصی   معلمان وراهنمایان تعلیماتی   می توانند به پیشرفت  فعالیتهای  آموزشی  وبررسی وافزایش  بازده مدارس کمک کنند .

یکی دیگر  از وظایف  مدیران  برقراری  ارتباط  موثر میان مدرسه واجتماع است  هدف از ایجاد این  رابطه  ، ایجاد اعتماد متقابل ازطریق اطلاع رسانی به مردم  درباره ی  وضعیت  کار مدارس  است تا بدین  وسیله حمایت  آنان  را برای  حل  وفصل  مشکلات  گوناگون  مدارس جلب  نمایند مردم   باکسب آگاهی بیشتر  از اهمیت  آموزش وپرورش  به مشارکت  در سرنوشت آموزشی  وتربیتی  فرزندان  خود تشویق می شوند  مدرسه  هم  متقابلا"  از نظرات ونیازهای  مردم واجتماع  مطلع می شود  لذا  تشکیل  انجمن های اولیا  ومربیان  ، تشکیل   شوراهای  آموزشی محلی ، برقراری  ارتباط  با موسسات فرهنگی  دینی ، اجتماعی و... ازاهمیت   بسزایی  برخوردار است .

یکی دیگر از وظایف   مدیران آموزشی تهیه وتدارک  امکانات   ، تسهیلات  وتجهیزات   ویژه است  دراین  زمینه می توان به ساختمان  وتاسیسات   مدرسه ،  زمین  بازی و ورزش  ، آزمایشگاه ،  کتابخانه  و وسایل وابزار کمک آموزشی ، میز  ونیمکت  - وسایل آموزشی  - بهداشتی وورزشی ، تعمیر  ونگهداری ساختمان  و  تاسیسات  حرارتی  وتهویه  وتامین  امکانات  آب ، برق  ، گاز ، تلفن  و.... اشاره  کرد .

امور مالی  واداری  : ارائه خدمات آموزشی  وفعالیتهای  مدرسه منوط   به اداره  موثر امور  وتامین منابع مالی وبودجه است  بنابراین  اداره موثر  امور گوناگون  مدرسه ، ثبت نام  ، تقسیم  کار باتوجه به  شرح وظایف  کارکنان   ابلاغ  آیین  نامه ها ، بخشنامه  ها ودستورالعمل  ها ، نظارت بردفاتر ومدارک  مدرسه ونگهداری از آنها  ، تامین منابع مالی مدرسه چه از طریق  دولتی یا  مردمی نیز  از وظایف  مدیران به شمار می رود ( علاقه بند ، 1374)

منابع:

پیشنهادات  راهبردی

1-   در آموزشگاه کمیته ی  مدیریت  کیفیت را تشکیل  دهید وسعی نمایید مدیر مدرسه  خودشخصا"  مدیریت و رهبری  این  کمیته را بعهده  گیرد وضمن استفاده  از همه ی  معلمان  ودانش آموزان  در برنامه ریزی  ، فرایند نتایج را مرتبا"  ارزیابی  نماید .

2-   مدیر مدرسه  ضمن توجه جدی به مدیریت  روابط انسانی  در اداره ی  مدرسه ، سبک مدیریتی خود را برپایه ی مشارکت  قرار دهد تا از این طریق  در قلب وروح کارکنان  ودانش آموزان نفوذ نماید .

3-   مدیرمدرسه  می بایست  با مشاهده  وبازدید  از کارها وتجارب موفق  سایر مدیران برتجارب خود بیفزایند  وطرح ها والگوهای مناسب  مدیران موفق  را شناسایی  وپس از مطالعه  وارزیابی  باتوجه به شرایط مدرسه خود بعداز تغییرات  لازم  اجرا نماید .

4-   کیفیت  بخشی  مدرسه ، مستلزم تنظیم  اهدافی  مشخص است  که باید در راستای اهداف  وزارت آموزش وپرورش (مصوب شورای عالی آموزش وپرورش )  باشد لذا  اهداف  وزارت  آموزش وپرورش  بسیار کلی است ومدیران  باید برحسب  دوره تحصیلی  وبانگاه  به اهداف  کلی ، اهداف اختصاصی  وتفصیلی وقابل  دست یابی  را تدوین کنند .

5-   برای  آموزش کارکنان  مدرسه وآشنایی آنها  با مدیریت  کیفیت دوره های آموزشی لازم برگزار شود وبرای  کسانی که در این زمینه  پیشقدم هستند  وتلاش  می کنند  جوایزی  در نظر گرفته شود .

6-   باید  کارها وفعالیت های خوب  وطرح های ارزنده مدرسه درجلسه ای به افراد وگروههای  ذیربط ارائه  گردد تا از این  طریق دیگران  با تجارب واندیشه های دیگران آشنا شوند .

7-   برای ارائه تجارب واندیشه های نو وپیشنهادهای مفید  می توان  از وسایلی نظیر  اسلاید ،  فیلم ، گراف  ،  ویدئو ، پروژکتور  و .... استفاده نمود .

8-   کارگروهی را به  معلمان آموزش دهید برخوردی  باز داشته باشید و جلسات بحث های نظری  تشکیل  دهید سعی کنید تا از مزایای کارگروهی  بهره مند شوید وبه جای پاداش  دادن به عملکردهای فردی  به عملکرد  های گروهی پاداش دهید .

9-   شوراهای  مدرسه وتشکلات  دانش آموزی  را تشکیل  دهید  و با واگذاری  مسوولیت  های مختلف  حتی اداره مدرسه  وکلاس به دانش آموزان زمینه پرورش  حرفه ای آنها را فراهم  کنید .

10-           مدیر مدرسه می بایست  به معلمان وکارکنان  مدرسه برای رفتار درست آنها  پاداش  دهد  این کار باعث می شود تا نتایج  مثبت بیشتر شود همچنین  باید به کارهای برجسته به خلاقیت های کاربردی  ، به ساده کردن  کار ، به کیفیت  کار ، به کارهای  تیمی ونهایتا"  به کسانی  که رفتار موثر دارند پاداش داد این پاداش  می تواند  هم مادی  وهم معنوی  باشد .

11-           معلمان  می بایست  در بهبود فرایند  یاددهی – یادگیری فعالیت های آموزشی  مدرسه وارتقای شایستگی های حرفه ای معلمان از پژوهش مشارکتی  که یکی از اثر بخش ترین  نوع پژوهش در حین عمل می باشد استفاده نمایند برای اینکار لازم است آموزش های لازم را به معلمان ارائه داد.

12-            مدیر  مدرسه باید  به همان  اندازه که به زیردستان ( معلمان وکارکنان مدرسه) آزادی عمل می دهد به همان اندازه هم اقتدار خود را بکار گیرد ونظارت لازم را برکارآنها داشته باشد.

13-           مدیر مدرسه  به کارکنان ومعلمان اجازه می دهد تا درحوزه محدودیت های تعیین شده  توسط  او تصمیم گیری وانجام وظیفه نمایند .

14-           مدیران  باید بجای سخت کار کردن  ، کاغذ بازی و بوروکراسی اداره به زیبا کردن ،  وهمچنین  درست ونرم وروان کارکردن  بپردازند .

15-           مدیران باید از پیشداوری در مورد معلمان ، کارکنان ودانش آموزان اجتناب نموده وبه کسی برچسب نزنند ، وطوری  رفتار کنند تا همه  افراد در کارها وحل مشکلات  همدیگر را یاری کنند .

16-           در مدارس کیفیت جامع مدیر باید  تلاش کند خود رهبر  آموزشی باشد  وهم مهارتهای رهبری  را به معلمان  خود بیاموزد .

ویژگی های مدیر  مدرسه  کیفی  جامع

پس از  مشخص  کردن  هدفهای  میانی وسالانه  مدرسه نوبت  به سازماندهی  می رسد برای اینکار کمیته ای  تحت عنوان  کمیته مدیریت  کیفیت جامع  در مدرسه تشکیل  می شود که  وظیفه ی  آن هدایت و اشاعه  ی مدیریت کیفیت جامع است  مدیر مدرسه  بعنوان متولی  اصلی  فرایند بهبود  در مدرسه  می بایست  بعنوان   رییس  این کمیته  شخصا"  فعالیت را در دست گیرد  مدیر مدرسه  باید دارای  ویژگیهای زیر باشد  ₍₁₎

1-      تلاش  ، فداکاری  ووقت گذاری  برای کار

2-     تلاش مستمر   در جهت افزایش   هوش وذکاوت خود داشتن

3-    بخشندگی  نسبت به دیگران  وسخت گیری  نسبت به خود داشتن

4-    باغلبه  برنفس  خود ، فاتح دیگران شدن

5-    نمونه بودن  درفضیلت  و عادت های پسندیده  داشتن

6-    روحیه ی  مشارکت داشتن

7-    برای  اندیشه دیگران  ارزش  قائل شدن

8-    دادن  آزادی  خطر پذیری به نیروهای  کاراندیشگر واندیشمند

9-     نظارت هوشمندانه داشتن

10-   احساس  فداکاری شدید داشتن

11-  

12-  شخصیت  دادن به کارکنان

13-  کمک  به دیگران  تاخودشان  کار را انجام دهند

14-  تشویق  همکاران به استفاده  از فکر  خودشان

15-توانایی  سرمایه گذاری  در انتقال  فن آوری اطلاعات

16- روحیه نوآوری  داشتن وتغییرات  منطقی  را پذیرفتن

17-اندیشه های کارکنان را بارورساختن  ومشارکت  دادن آنها  در برنامه ریزی

18- به ارتقای  مستمر کیفیت اندیشیدن

19- بینشی مبتنی برجامعیت  کارداشتن